Chào các bạn, bài này tôi là quan điểm cá nhân của tôi, viết thì đã lâu nhưng chỉ post nội bộ, nay muốn chia sẻ để trao đổi thêm với các bạn.
Như các bạn đã biết, lựa chọn phần mềm là lựa chọn 1 giải pháp (chứ ko phải chỉ cái bản thân phần mềm đó).
- Bản thân cái phần mềm có giá trị của nó, cái giá trị đó được gọi là giá trị bản quyền. Giá trị này có thể được tính theo máy hoặc theo số người cùng sử dụng, tính theo modules hoặc số lượng các chức năng,...hoặc là ko tính theo gì cả (nhưng rất hiếm trường hợp ko tính theo gì vì cài sử dụng trên 100 máy hiển nhiên sẽ khác khác với cài cho 1 máy, 100 người cùng sử dụng khác với 1 người sử dụng. Cũng tùy loại phần mềm mà việc tính này sẽ khác nhau).
- Khi nhà cung cấp (NCC) triển khai cho bạn thì đó là cái công triển khai (nào là chuyển đổi dữ liệu, nào là đào tạo nghiệp vụ lẫn đào tạo sử dụng phần mềm, nào là tư vấn quy trình nghiệp vụ,...). Cũng có thể cái công đó bao gồm sự tư vấn hỗ trợ suốt 1 năm (12 tháng) bảo hành (mà nhiều khi các công ty phần mềm hay nói là miễn phí bảo hành đó)
- Khi hết thời gian bảo hành (thường là 12 tháng) thì NCC tiếp tục thực hiện hỗ trợ cho khách hàng của mình, đó gọi là công việc bảo trì hàng năm, và công việc đó cũng là cái công (dùng đúng từ là dịch vụ). Mà đã là cái công thì theo suy nghĩ thông thường là phải trả tiền rồi. Trừ phi DN phần mềm đó có chính sách miễn phí cả công bảo trì hoặc lờ đi chả nói tới (cho tới năm sau thì họ tự nhiên nhắc tới
). Nhưng thường chỉ có các công ty mới mở muốn kiếm thật nhiều KH trước nên có thể lờ đi cái phí dịch vụ bảo trì để dễ bán mặc dù ai cũng biết công lao động (dịch vụ hỗ trợ) chính là tiền mà các DN phải trả (lương cho nhân viên hỗ trợ, nhân viên phát triển phần mềm để có các phiên bản mới, v.v...). Hầu như 100% các công ty phần mềm có tên tuổi ở Việt Nam và trên thế giới đều có chính sách bảo trì hàng năm với các KH của mình. Tôi khuyên các bạn khi lựa chọn phần mềm thì hãy hỏi xem công việc bảo trì này bao gồm những gì và chi phí sẽ là bao nhiêu. Ngay cả hàng tháng bạn chi tiền dịch vụ Internet cũng là dịch vụ duy trì hàng tháng cái account của bạn và trả công cho những người hỗ trợ khi bạn "không vào được Internet".
Khái niệm dịch vụ triển khai, dịch vụ bảo trì ít được biết tới tại VN (trừ các DN lớn hoặc đã từng mua phần mềm kế toán trở lên thì ai cũng biết), tôi được biết điều này là bởi vì bản thân tôi nhận rất cuộc điện thoại gọi tới hỏi duy nhất 1 câu: "phần mềm bao nhiêu tiền?" trong khi tôi chưa biết họ kinh doanh cái gì, bao nhiêu cửa hàng... Khi giải thích thêm 1 chút về phí dịch vụ triển khai (mặc dù bên tôi nếu triển khai cho 1 cửa hàng hoặc triển khai online thì phí triển khai là miễn phí nhưng tôi vẫn phải giải thích là có phần đó (và phần đó được free)) và phí dịch vụ bảo trì thì đa phần đều hỏi tại sao lại phải trả tiền hàng năm cho phần mềm (hỏi cũng đúng thôi bởi có phải ai cũng biết các khái niệm này đâu, một phần là bởi vì những người đi bán phần mềm cứ "nhìn mặt mà bắt hình dong" nên cứ nói cả 1 cục tiền mà ko nói rõ tại sao ra khoản tiền đó (trong các thầu lớn thì người ta quen gọi là "giải trình kinh phí"
. Thế nên việc tìm kiếm & lựa chọn phần mềm ngày càng trở nên nhập nhèm khó khăn (nhất là về cái khoản giá cả, cái cao cái thấp chả biết thế nào mà lần). Có nhiều bạn bè nói tôi, cứ bán cho KH đi đã, lờ cái phần bảo trì đi đừng có nói ra nếu không KH sẽ không mua, khi họ đã dùng phần mềm của mình rồi thì ko chạy được đâu . Biết nhiều nơi làm như thế...nhưng tôi không thể làm nổi (tôi muốn tối về nhà ngủ phải được giấc ngủ yên lành , tôi muốn được hỗ trợ KH trong suốt quá trình KD của họ chứ ko chỉ hết 1 năm,... và vì thế tôi không muốn nói dối KH của mình)
Ví dụ: Công ty A mua cái thang máy 300tr, họ nói bảo hành miễn phí 12 tháng, hàng năm thì chỉ ký bảo trì, thì có nghĩa như sau:
1. Giá trị cái thang máy: 300tr
2. Phí vận chuyển, hỗ trợ sử dụng trong 12 tháng: Free (hic, cái thang máy tòa nhà công ty tôi làm, suốt ngày trục trặc mới khổ chứ, may mà cái phần mềm của chúng tôi chủ yếu là thêm mới tính năng, cài đặt lại khi máy bị virus,... chứ ít bị lỗi như cái thang máy này)
3. Bảo trì hàng năm (tiếp theo tính từ thời điểm hết bảo hành):
Có 2 trường hợp xảy ra:
- Ký hợp đồng bảo trì = xx% giá trị của hàng hóa, trường hợp này bất cứ hỏng hóc trục trặc nào không dẫn tới việc thay thiết bị thì phía nhà cung cấp đều phải làm (thường nói rất rõ ở các điều khoản trong hợp đồng bảo trì) và không thu tiền từng lần vì KH đã trả xx% cho dịch bảo trì hàng năm rồi (trừ khi chập cháy nổ... phải thay thiết bị mới. Những điều này được ghi trong các điều lệ của hợp đồng bảo trì rồi). Hợp đồng bảo trì thường không có tính bắt buộc (trừ 1 số trường hợp hàng hóa đặc biệt liên quan tới tính mạng con người) vì KH có thể lựa chọn trường hợp 2 dưới đây.
- Không ký bảo trì, cần hỗ trợ tình huống gì thì gọi điện cho NCC (theo vụ việc). Khi đó, mỗi lần gọi NCC thì dù có vấn đề hay ko có vấn đề, NCC đều tính tiền theo thời gian thực hiện (dĩ nhiên đắt hơn nhiều lần so với khi ký hợp đồng bảo trì rồi).
Phần cứng sờ mó được đã thế, phần mềm là cái loại hàng hóa đặc biệt (nhìn chả thấy gì, thậm trí nằm trong cái USB bé xíu với cái key cấp chỉ là 1 chuỗi ký tự ngắn), nhưng phần mềm lại có tính LIÊN TỤC PHÁT TRIỂN để nâng cao giá trị sử dụng, tăng cường tính quản lý, nghiệp vụ luôn nâng cao để đi theo quy mô phát triển hiện đại ngày 1 đổi mới của kinh doanh của mọi khách hàng thì việc tư vấn, hỗ trợ và bảo trì là điều hiển nhiên phải có (ấy là chưa kể cái chuyện hỏng máy tính, bị virus, v.v...). Ấy thế mà rất nhiều người vẫn hiểu mua cái phần mềm là mua đứt đoạn luôn. Đúng, đứt đoạn là cái giá trị bản quyền ấy (giá trị của hàng hóa), còn công lao, dịch vụ hỗ trợ của họ bỏ ra thì cũng có cái phải trả tiền chứ (có thể free hoặc có phí là tùy theo tính chất của dịch vụ, theo khối lượng công việc hay theo chính sách của nhà cung cấp). Tất cả chúng ta đều kinh doanh và đều mất chi phí về thời gian mà. Chỉ có cơ chế WIN-WIN mới thành công (cho cả 2 bên) mà thôi. Thực ra ai làm kinh doanh thực sự cũng không muốn đau đầu vì cái phần mềm mà mình lựa chọn, họ chỉ muốn tập trung duy nhất vào công việc kinh doanh nên chuyện cái xx% hàng năm đó sẽ là điều hiển nhiên với họ.
Một vài điều muốn chia sẻ về một vấn đề khi lựa chọn giải pháp phần mềm như vậy, mong các bạn trao đổi thêm. Chúc các bạn lựa chọn được phần mềm phù hợp và thành công trong kinh doanh!
Nguồn: Tổng giá trị đầu tư phần mềm?
Như các bạn đã biết, lựa chọn phần mềm là lựa chọn 1 giải pháp (chứ ko phải chỉ cái bản thân phần mềm đó).
- Bản thân cái phần mềm có giá trị của nó, cái giá trị đó được gọi là giá trị bản quyền. Giá trị này có thể được tính theo máy hoặc theo số người cùng sử dụng, tính theo modules hoặc số lượng các chức năng,...hoặc là ko tính theo gì cả (nhưng rất hiếm trường hợp ko tính theo gì vì cài sử dụng trên 100 máy hiển nhiên sẽ khác khác với cài cho 1 máy, 100 người cùng sử dụng khác với 1 người sử dụng. Cũng tùy loại phần mềm mà việc tính này sẽ khác nhau).
- Khi nhà cung cấp (NCC) triển khai cho bạn thì đó là cái công triển khai (nào là chuyển đổi dữ liệu, nào là đào tạo nghiệp vụ lẫn đào tạo sử dụng phần mềm, nào là tư vấn quy trình nghiệp vụ,...). Cũng có thể cái công đó bao gồm sự tư vấn hỗ trợ suốt 1 năm (12 tháng) bảo hành (mà nhiều khi các công ty phần mềm hay nói là miễn phí bảo hành đó)
- Khi hết thời gian bảo hành (thường là 12 tháng) thì NCC tiếp tục thực hiện hỗ trợ cho khách hàng của mình, đó gọi là công việc bảo trì hàng năm, và công việc đó cũng là cái công (dùng đúng từ là dịch vụ). Mà đã là cái công thì theo suy nghĩ thông thường là phải trả tiền rồi. Trừ phi DN phần mềm đó có chính sách miễn phí cả công bảo trì hoặc lờ đi chả nói tới (cho tới năm sau thì họ tự nhiên nhắc tới
). Nhưng thường chỉ có các công ty mới mở muốn kiếm thật nhiều KH trước nên có thể lờ đi cái phí dịch vụ bảo trì để dễ bán mặc dù ai cũng biết công lao động (dịch vụ hỗ trợ) chính là tiền mà các DN phải trả (lương cho nhân viên hỗ trợ, nhân viên phát triển phần mềm để có các phiên bản mới, v.v...). Hầu như 100% các công ty phần mềm có tên tuổi ở Việt Nam và trên thế giới đều có chính sách bảo trì hàng năm với các KH của mình. Tôi khuyên các bạn khi lựa chọn phần mềm thì hãy hỏi xem công việc bảo trì này bao gồm những gì và chi phí sẽ là bao nhiêu. Ngay cả hàng tháng bạn chi tiền dịch vụ Internet cũng là dịch vụ duy trì hàng tháng cái account của bạn và trả công cho những người hỗ trợ khi bạn "không vào được Internet".Khái niệm dịch vụ triển khai, dịch vụ bảo trì ít được biết tới tại VN (trừ các DN lớn hoặc đã từng mua phần mềm kế toán trở lên thì ai cũng biết), tôi được biết điều này là bởi vì bản thân tôi nhận rất cuộc điện thoại gọi tới hỏi duy nhất 1 câu: "phần mềm bao nhiêu tiền?" trong khi tôi chưa biết họ kinh doanh cái gì, bao nhiêu cửa hàng... Khi giải thích thêm 1 chút về phí dịch vụ triển khai (mặc dù bên tôi nếu triển khai cho 1 cửa hàng hoặc triển khai online thì phí triển khai là miễn phí nhưng tôi vẫn phải giải thích là có phần đó (và phần đó được free)) và phí dịch vụ bảo trì thì đa phần đều hỏi tại sao lại phải trả tiền hàng năm cho phần mềm (hỏi cũng đúng thôi bởi có phải ai cũng biết các khái niệm này đâu, một phần là bởi vì những người đi bán phần mềm cứ "nhìn mặt mà bắt hình dong" nên cứ nói cả 1 cục tiền mà ko nói rõ tại sao ra khoản tiền đó (trong các thầu lớn thì người ta quen gọi là "giải trình kinh phí"
. Thế nên việc tìm kiếm & lựa chọn phần mềm ngày càng trở nên nhập nhèm khó khăn (nhất là về cái khoản giá cả, cái cao cái thấp chả biết thế nào mà lần). Có nhiều bạn bè nói tôi, cứ bán cho KH đi đã, lờ cái phần bảo trì đi đừng có nói ra nếu không KH sẽ không mua, khi họ đã dùng phần mềm của mình rồi thì ko chạy được đâu . Biết nhiều nơi làm như thế...nhưng tôi không thể làm nổi (tôi muốn tối về nhà ngủ phải được giấc ngủ yên lành , tôi muốn được hỗ trợ KH trong suốt quá trình KD của họ chứ ko chỉ hết 1 năm,... và vì thế tôi không muốn nói dối KH của mình)Ví dụ: Công ty A mua cái thang máy 300tr, họ nói bảo hành miễn phí 12 tháng, hàng năm thì chỉ ký bảo trì, thì có nghĩa như sau:
1. Giá trị cái thang máy: 300tr
2. Phí vận chuyển, hỗ trợ sử dụng trong 12 tháng: Free (hic, cái thang máy tòa nhà công ty tôi làm, suốt ngày trục trặc mới khổ chứ, may mà cái phần mềm của chúng tôi chủ yếu là thêm mới tính năng, cài đặt lại khi máy bị virus,... chứ ít bị lỗi như cái thang máy này)
3. Bảo trì hàng năm (tiếp theo tính từ thời điểm hết bảo hành):
Có 2 trường hợp xảy ra:
- Ký hợp đồng bảo trì = xx% giá trị của hàng hóa, trường hợp này bất cứ hỏng hóc trục trặc nào không dẫn tới việc thay thiết bị thì phía nhà cung cấp đều phải làm (thường nói rất rõ ở các điều khoản trong hợp đồng bảo trì) và không thu tiền từng lần vì KH đã trả xx% cho dịch bảo trì hàng năm rồi (trừ khi chập cháy nổ... phải thay thiết bị mới. Những điều này được ghi trong các điều lệ của hợp đồng bảo trì rồi). Hợp đồng bảo trì thường không có tính bắt buộc (trừ 1 số trường hợp hàng hóa đặc biệt liên quan tới tính mạng con người) vì KH có thể lựa chọn trường hợp 2 dưới đây.
- Không ký bảo trì, cần hỗ trợ tình huống gì thì gọi điện cho NCC (theo vụ việc). Khi đó, mỗi lần gọi NCC thì dù có vấn đề hay ko có vấn đề, NCC đều tính tiền theo thời gian thực hiện (dĩ nhiên đắt hơn nhiều lần so với khi ký hợp đồng bảo trì rồi).
Phần cứng sờ mó được đã thế, phần mềm là cái loại hàng hóa đặc biệt (nhìn chả thấy gì, thậm trí nằm trong cái USB bé xíu với cái key cấp chỉ là 1 chuỗi ký tự ngắn), nhưng phần mềm lại có tính LIÊN TỤC PHÁT TRIỂN để nâng cao giá trị sử dụng, tăng cường tính quản lý, nghiệp vụ luôn nâng cao để đi theo quy mô phát triển hiện đại ngày 1 đổi mới của kinh doanh của mọi khách hàng thì việc tư vấn, hỗ trợ và bảo trì là điều hiển nhiên phải có (ấy là chưa kể cái chuyện hỏng máy tính, bị virus, v.v...). Ấy thế mà rất nhiều người vẫn hiểu mua cái phần mềm là mua đứt đoạn luôn. Đúng, đứt đoạn là cái giá trị bản quyền ấy (giá trị của hàng hóa), còn công lao, dịch vụ hỗ trợ của họ bỏ ra thì cũng có cái phải trả tiền chứ (có thể free hoặc có phí là tùy theo tính chất của dịch vụ, theo khối lượng công việc hay theo chính sách của nhà cung cấp). Tất cả chúng ta đều kinh doanh và đều mất chi phí về thời gian mà. Chỉ có cơ chế WIN-WIN mới thành công (cho cả 2 bên) mà thôi. Thực ra ai làm kinh doanh thực sự cũng không muốn đau đầu vì cái phần mềm mà mình lựa chọn, họ chỉ muốn tập trung duy nhất vào công việc kinh doanh nên chuyện cái xx% hàng năm đó sẽ là điều hiển nhiên với họ.
Một vài điều muốn chia sẻ về một vấn đề khi lựa chọn giải pháp phần mềm như vậy, mong các bạn trao đổi thêm. Chúc các bạn lựa chọn được phần mềm phù hợp và thành công trong kinh doanh!
Nguồn: Tổng giá trị đầu tư phần mềm?
