Hiểu rõ 07 nguyên tắc này – Ông chủ biết kế toán làm đúng hay sai? (Phần 1)

Ông chủ SME khởi nghiệp, nỗi lo “cơm áo gạo tiền” nuôi nhân viên, kiếm ăn từng bữa nên thường không quan tâm đến kế toán. Trong một trận bóng đá, ông chủ như là huấn luyện viên, Sale như là tiền đạo, Kế toán là hậu vệ. Ông chủ thường nghĩ “ tiền đạo có ghi bàn mới chiến thắng”. Tuy nhiên, ghi bàn nhưng thủng lưới nhiều thì cũng thua. Đây cũng là phong cách quen thuộc của Liverpool, “công làm thủ phá” một thời gian dài nên mãi không có chiếc cup nào. Đến một ngày, huấn luyện viên Klop quyết tâm đưa hậu vệ Van Dijk về với cái giá 70tr bảng, các câu lạc bộ Anh đều kinh ngạc vì giá hậu vệ trên trời, kỷ lục của giá cầu thủ hậu vệ. Tuy nhiên, đắt sắt ra miếng, hậu vệ Van Dijk chính là nhân tố quan trọng bậc nhất để Liverpool bước lên đỉnh vinh quan Champion League 2019.

Kế toán trong một trận đấu giống như hậu vệ, kế toán giữ vững hệ thống phòng thủ thì tiền đạo mới dám dâng cao ghi bàn. Vậy làm sao ông chủ kiểm soát kế toán đang làm đúng hay sai ? Hiểu rõ 7 nguyên tắc sau sẽ giúp ông chủ vững tin kế toán của mình.

Nguyên tắc kế toán số 01: Nguyên tắc phù hợp, tiếng anh gọi là matching

Đây là một trong những nguyên tắc mà các ông chủ thường hay vi phạm nhất. Ông chủ A mua xe cho thuê kể ”tôi tự theo dõi sổ nội bộ, công ty tôi hoạt động  chỉ có một tháng lỗ, còn lại tháng nào cũng lời trong khi kế toán toàn báo cáo thuế  lỗ”. Xem kỹ hệ thống “sổ nội bộ” thì tháng 01 ông chủ mua một cái xe hơi cho thuê và ghi nhận toàn bộ chi phí mua xe vào tháng 01 nên tháng này lỗ, các tháng sau chỉ có doanh thu mà chi phí rất ít nên toàn lời. Làm vậy là ông chủ đã vi phạm nguyên tắc phù hợp. Nguyên tắc này đòi hỏi doanh thu và chi phí cần tương ứng với nhau. Tức là doanh thu cho thuê xe tháng 01 thì cần có chi phí xe tháng 01, doanh thu tháng 02 thì cần có chi phí xe tháng 02. Chi phí mua xe không được đưa một lần mà phải chia đều theo dòng thời gian tạo ra doanh thu, trong kế toán gọi là khấu hao xe.

Ví dụ 01 sau sẽ thấy rõ chênh lệch giữa cách ghi sổ của ông chủ và kế toán.

Ông chủ chạy xe công nghệ, mua  chiếc xe V. LUX 7 chỗ, giá 1.2 tỷ đồng. Mỗi tháng ông chủ cho thuê xe, thu một tháng là 300.000 đ/ngày *30 ngày = 9 tr đồng.  Xe xài được 9 năm nên kế toán khấu hao mỗi tháng là 1.2 tỷ đồng/(09 năm*12 tháng) = 11.1tr đồng

Qua 2 bảng tính, bạn đọc sẽ so sánh được cách tính sai của ông chủ dẫn đến 1 tháng lỗ, các tháng còn lại lời; so với cách tính của kế toán là tháng nào cũng lỗ. Lý do sai là ông chủ tính toán doanh thu và chi phí không tương ứng, không phù hợp với nguyên tắc kế toán matching.

Phan Thanh Nam

MA-CIMA Advanced

Xem tiếp phần 2 tại đây