Vào guồng gỡ cục nợ xấu

Ngày mai 9-7, Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng trực thuộc NHNN (VAMC) chính thức hoạt động. Các quy chế hoạt động của VAMC đang lấy ý kiến đóng góp của các NHTM. Chỉ còn 5 tháng nữa kết thúc năm tài chính 2013 nên nhiều dự báo trong năm nay VAMC chỉ khởi động những bước đầu tiên, để xử lý được nợ xấu hiệu quả phải sang năm 2014.

NHTM lo bị thiệt

Theo dự thảo hoạt động VAMC, khoản nợ xấu được VAMC mua đối với khách hàng cá nhân không thấp hơn 1 tỷ đồng, doanh nghiệp không thấp hơn 3 tỷ đồng với điều kiện đi kèm, khoản nợ đó được bảo đảm bằng tài sản chủ yếu là bất động sản có khả năng thu hồi cao.

Nhiều ngân hàng than rất khó hợp tác với VAMC, đặc biệt về điều kiện các khoản nợ được VAMC mua bằng trái phiếu đặc biệt (Điều 9, Khoản b, Khoản đ) chưa phù hợp với thực tế. Hiện các NHTM đang vướng những khoản nợ mà khách hàng bỏ trốn, bị phá sản, cũng như xử lý các tài sản bất động sản, tài sản tranh chấp, thi hành án…

Do đó, các NHTM mong muốn VAMC có đủ thẩm quyền xử lý được những vướng mắc, chứ không chỉ ưu tiên xử lý nợ xấu. Cũng có ý kiến cho rằng với giá trị khoản nợ theo quy định, VAMC mua được cũng không lớn. Còn lại những khoản vay nhỏ, không có tài sản bảo đảm, các NHTM phải tự xử lý.

Về tỷ lệ nợ xấu bắt buộc phải bán nợ theo yêu cầu NHNN (Điều 13, Khoản 1), theo các NHTM với điểm mở của Nghị định 53, đề nghị NHNN nên xem xét điều chỉnh “tổ chức tín dụng có tỷ lệ nợ xấu từ 5% so với tổng dư nợ trở lên phải bán cho VAMC”, thay vì tỷ lệ 3% như dự thảo quy định.

Điều này là cần thiết vì cần có thời gian và lộ trình cho NHTM chủ động sắp xếp cơ cấu lại nợ, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế khó khăn, nợ xấu phát sinh cao hiện nay. Có thể thấy, với kiến nghị này một số NHTM vẫn e ngại bán nợ xấu cho VAMC, để tránh tiếng có nợ xấu phải bán cho VAMC.

Từng bước gỡ thế khó

Dự thảo VAMC quy định sau khi mua các khoản nợ từ các tổ chức tín dụng, VAMC thực hiện điều chỉnh lãi suất các khoản nợ đã mua về không cao hơn lãi suất cho vay bình quân tương ứng theo từng kỳ hạn của các NHTM nhà nước, NHTMCP mà Nhà nước sở hữu trên 50% vốn điều lệ.

Nhiều NHTM cho rằng việc điều chỉnh lãi suất của các khoản nợ đã mua nếu quy định như dự thảo lãi suất rất thấp so với mặt bằng lãi suất chung, sẽ gây thiệt hại cho NHTM. Các NHTM cũng đề nghị xem lại quy định tỷ lệ hưởng 2%/số tiền thu hồi các khoản nợ được mua bằng trái phiếu đặc biệt (Điều 30, Khoản 3) nếu VAMC ủy quyền cho các tổ chức tín dụng thực hiện  xử lý nợ; cách hạch toán phần tài sản xử lý được trong trường hợp giá trị xử lý thấp hơn giá trị sổ sách…