Thiết lập và triển khai Chiến lược tài chính

Đăng bởi: Nguyễn Hải Tâm - Wednesday 14/06/2017 - 6274 lượt xem.

Thiết lập và triển khai Chiến lược tài chính như thế nào cho hiệu quả?

CEOt

Ảnh: Chiến lược tài chính “khôn ngoan” đã giúp Amazon phát triển vượt bậc

Cách đây hơn 100 năm, khi mà hoạt động giao thương chủ yếu diễn ra một cách trực tiếp giữa các chủ thể kinh doanh, hoạt động tài chính lúc đó được gọi là Tài chính kinh doanh (Business finance) khi chủ yếu nhắm đến vai trò tìm nguồn tiền (tài chính) để tài trợ cho các hoạt động kinh doanh. Với sự phát triển của các doanh nghiệp, các tập đoàn, đến những năm 1950s của thế kỷ trước, hoạt động tài chính ngày càng có phạm vi rộng hơn, phục vụ hoạt động của doanh nghiệp (corporate finance) và vị trí Giám đốc tài chính (CFO) hướng tới thực hiện ba nhiệm vụ chính, tìm phương án tiêu tiền (Hoạt động đầu tư – Investment), tìm nguồn tiền cho các phương án này (Hoạt động tài trợ – Financing), và chia lợi tức (Dividend policy).

Trong môi trường kinh doanh hiện đại ngày nay, CFO không chỉ đóng vai trò khoanh gọn trong các lĩnh vực liên quan đến tài chính. Khái niệm Tài chính doanh nghiệp giờ chuyển thể thành Quản trị tài chính (Financial management) và đặc biệt hướng tới thực thi chiến lược của doanh nghiệp, Quản trị tài chính chiến lược (Strategic Financial Management). CFO, mặc dù phải đạt mục tiêu tối thượng của quản trị tài chính là tối đa hoá lợi ích của cổ đông, nhưng thực hiện điều đó gắn với tầm nhìn và chiến lược dài hạn của công ty.

Vai trò của CFO được phủ rộng trong các lĩnh vực từ thiết lập và thực thi chiến lược, xây dựng cấu trúc quản trị tối ưu, lập ngân sách và đánh giá dự án đầu tư, tìm nguồn tài trợ, tối ưu hoá cấu trúc vốn, quản trị rủi ro, cho đến những vấn đề về công nghệ thông tin, hay công bố thông tin và đánh giá và kiểm soát phản ứng của thị trường và các bên hữu quan (Stakeholders) trước những thông tin công bố. Có thể nói, trong môi trường kinh doanh biến động không ngừng, vai trò của CFO rộng hơn bao giờ hết. Và như thế đòi hỏi CFO phải trang bị cho mình một nền tảng kiến thức toàn diện và kinh nghiệm sâu sắc để thực thi vai trò hỗ trợ đắc lực nhất cho CEO và thực tế CFO ngày nay thường được coi là vị trí sẽ kế vị CEO trong tương lai.

Ở Việt Nam, mặc dù chưa có thống kê và nghiên cứu chính thức, nhưng với kinh nghiệm làm việc và tiếp xúc với rất nhiều các doanh nghiệp của người viết, vị trí CFO dường như vẫn chỉ gói gọn trong lĩnh vực tài chính, mà thậm chí chỉ là kế toán và kiểm soát một số chu trình đơn giản có liên quan đến thu và chi tiền. Có những doanh nghiệp quy mô cỡ vừa, khi tuyển dụng vị trí CFO, mô tả công việc chủ yếu nhắm vào công việc của một kế toán, mà lại chủ yếu kế toán phục vụ cơ quan thuế mà thực sự không xác định rõ và đánh giá đúng mực vai trò của một CFO. Nếu CFO sinh ra mà chỉ để phục vụ yêu cầu của thuế thì có lẽ không có gì nhàm chán hơn. Cũng không thể trách các ông chủ, bởi trong đầu họ luôn nghĩ rằng làm thế nào bán được hàng mới quan trọng chứ CFO thì chỉ tốn kém chi phí mà thôi. Thế nhưng thực tế cho thấy doanh nghiệp có phát triển thực sự và bền vững hay không thì quản lý tài chính lại đóng một trong những vai trò quan trọng nhất. Giống như trong một giải đấu bóng đá, đội có hàng phòng ngự mạnh nhất thường sẽ lên ngôi vô địch thay vì đội có hàng công bay bướm và lả lướt nhất.

momentum-strategy

Tại những tập đoàn lớn ở Việt Nam, những thay đổi rất tích cực có thể quan sát được. Các tập đoàn bắt đầu xây dựng những tuyến phòng thủ đích thực, mà theo thông lệ quốc tế được gọi là Mô hình ba tuyến phòng thủ (The Three Lines of Defense). Ba tuyến phòng thủ này bao gồm một hệ thống kiểm soát quản lý (Management Control) hữu hiệu, một hệ thống đánh giá rủi ro (Risk Management) dựa trên những phương pháp luận có hệ thống, và cuối cùng là vai trò của Kiểm toán nội bộ (Internal Audit). Hệ thống kiểm soát quản lý nhắm đến vai trò tối ưu hoá hoạt động của doanh nghiệp trong sử dụng nguồn lực, kiểm soát nguồn lực và kết quả đầu ra mong muốn. Kiểm soát quản lý còn là lưới lọc đầu tiên nhằm ngăn chặn những rủi ro, gian lận và những hành vi phi đạo đức trong kinh doanh tạo điều kiện cho doanh nghiệp vận hành đúng theo tầm nhìn và chiến lược đã đặt ra. Trong khi quản trị rủi ro như là một loại vacine giúp doanh nghiệp miễn nhiễm với các “căn bệnh” khi môi trường biến động rất khó lường. Và sự đánh giá độc lập của kiểm toán nội bộ đặc biệt quan trọng, đóng vai trò như một Nhân tố tạo ra sự đổi mới (Key Agent of Changes) thông qua các phát hiện và khuyến nghị không chỉ trong hoạt động mà còn mang tính chiến lược.

Vai trò của một CFO chiến lược sẽ đặc biệt quan trọng trong một hệ thống toàn diện như vậy. Thông qua vài trò rất rộng của mình, CFO chiến lược sẽ ra quyết định và thực thi trên một nền tảng hướng tới lợi ích dài hạn của cổ đông, và ngày nay còn hướng tới lợi ích dài hạn của đối tượng rộng hơn là các bên hữu quan (Stakeholders). Ví dụ, vai trò quản trị rủi ro không chỉ nhắm đến bảo vệ doanh nghiệp mà còn bảo vệ lợi ích của khách hàng, của nhà cung cấp, của dân cư trong vùng khi xử lý cả những rủi ro về môi trường, của công nhân, của chính phủ khi xử lý các vấn đề về lao động và việc làm. Có như thế doanh nghiệp mới đạt mục tiêu phát triển bền vững.

Một CFO Chiến lược sẽ bắt đầu công việc của mình bằng cách thiết lập một chiến lược tài chính dài hạn cho doanh nghiệp. Chiến lược tài chính bao gồm những đánh giá toàn diện môi trường bên trong và bên ngoài doanh nghiệp từ đó phát hiện ra khoảng cách giữa điều kiện của thị trường với chiến lược của doanh nghiệp, cũng như khoảng cách giữa chiến lược với năng lực thực thi của doanh nghiệp từ đó đưa ra những giải pháp thu hẹp các khoảng cách này.

Chiến lược tài chính sẽ bao gồm tổng thể từ cấu trúc quản trị công ty, đánh giá năng lực và vị thế của doanh nghiệp, phân tích tài chính, và đề xuất các dự án mang tính chiến lược. Một cấu phần quan trọng tiếp theo đó là đánh giá tài chính dự án bên cạnh tìm nguồn tài chính cho dự án. Doanh nghiệp sẽ phải đánh giá lại cấu trúc vốn hiện tại và xác định cấu trúc vốn tối ưu. Nguồn tài chính của dự án được đề xuất sẽ giúp doanh nghiệp đưa cấu trúc vốn về tối ưu, khi đó giá trị tạo ra cho cổ đông là lớn nhất. Muốn làm được thế, dự báo tài chính là một khâu rất quan trọng. Cuối cùng, doanh nghiệp thiết lập cơ chế quản trị rủi ro như thế nào và chính sách chia lãi cho cổ đông như thế nào.

CFO webketoan

Chương trình CMA Australia “Trở thành giám đốc tài chính chiến lược” từ 2017 của Viện Kế toán Quản trị Công chứng Úc (CMA Australia) đã có sự thay đổi lớn. Các học viên tham dự sẽ được chia thành nhóm và lựa chọn một doanh nghiệp thật của học viên hoặc doanh nghiệp đang niêm yết trên sàn cho mục tiêu thiết lập và triển khai một Chiến lược tài chính thực sự. Chiến lược tài chính là kết quả đầu ra của chương trình CMA nhưng đồng thời cũng là một cơ hội có một không hai cho học viên có thể áp dụng tốt nhất kiến thức của chương trình CMA vào thực tế.

Chương trình CMA Australia: Trở thành Giám đốc tài chính chiến lược tại TPHCM sẽ khai giảng vào ngày 14/07/2017: tại đây

Đăng ký để nhận bản Outline chi tiết Chiến lược tài chính tại đây.

Chi tiết liên hệ: